Hükümet tarafından geçen haftalarda duyurulan yeni teşvik sisteminin uygulanmasına ilişkin gerekli olan yasal düzenlemeleri de içeren 6322 sayılı Kanun 31 Mayıs  2012 tarihinde TBMM’nde kabul edilerek onaylanmak üzere Cumhurbaşkaşkanlığı’na gönderildi.

Kanun ile bir taraftan teşvik sistemine ilişkin destekler için yasal alt yapı hazır hale getirilirken, diğer taraftan mükellefler açısından köstek olarak algılanabilecek düzenlemelerde yer almaktadır.

 Kanuna baktığımızda; yeni teşvik sistemine ilişkin KDV iadesi, Gelir Vergisi stopajı desteği, SGK işçi-işveren hissesi desteği ve yatırım döneminde de indirimli kurumlar vergisi uygulanması, gerçek usulden basit usule geçiş hakkının verilmesi, fazla ve yersiz ödenen vergilerin iadesinde faiz uygulanması ve girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıklarına ilişkin yasal düzenlemeler mükellefler açısından olumlu düzenlemeler olarak görülmektedir.

Ancak, aynı kanunda yer alan; gayrimenkul sermaye iratlarında istisna uygulamasına getirilen kısıtlama, finansman gider kısıtlaması benzeri düzenleme ve gayrimenkul satışlarında m2 üzerinden uygulanan KDV’nin gayrimenkulün vergi değerine bağlanması düzenlemesi mükellefler açısından olumsuz sonuçlar doğuracak gibi görünmektedir.

Enflasyon oranlarının son yıllarda % 10 un altında kalması sebebiyle enflasyon düzeltmesi yapamayan mükelleflerin aktif kıymetleri hiçbir değerlemeye tabi tutulmaksızın bilanço değeri ile takip etmeleri ve bu kıymetlerin elden çıkarılmalarında çok büyük karlar üzerinden vergilendirilmeleri sorunu ortada dururken, işletmelerin kullandıkları kredilerin maliyetlerinin belli bir kısmının dönem karından indirilmesine izin verilmemesine ilişkin yapılacak düzenleme kanımızca doğru olmayacaktır.

Hükümetin yatırımların artması için bir yandan yeni yatırım teşvik tedbirleri getirmesine rağmen, diğer yandan yatırımları yapması istenen işletmelere bu yatırımlar için kullanılacak yabancı kaynak maliyetlerinin bir kısmının işletme karından indirmelerine kısıtlama getirmesi anlaşılamamaktadır.

Yeni Teşvik Sistemi Kapsamında Yeni Düzenlemeler

Gelir Vergisi Kanunu’na eklenecek olan geçici madde ile Bakanlar Kurulunca belirlenen illerde yapılacak teşvik belgeli yatırımlar kapsamında istihdam edilecekler için gelir vergisi stopajı ödenmeyecektir.

Gelir Vergisi Kanunu'na eklenecek madde ile en az gelişmiş bölge olarak yer alan 6. bölgede düzenlenecek teşvik belgeleri kapsamındaki yatırımlarla sağlanan istihdam için asgari ücret üzerinden hesaplanacak gelir vergisi yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan tarihten itibaren 10 yıl süreyle terkin edilecektir.

Yine Kurumlar Vergisi Kanunun 32/A maddesinde yapılması öngörülen düzenleme ile indirimli kurumlar vergisi uygulamasının yatırım döneminde de uygulanabilecektir. Getirilen yeni düzenleme ile hesaplanan toplam yatırıma katkı tutarının %50’sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını geçmemek üzere; yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulatmak suretiyle yatırıma katkı tutarını kısmen kullandırılabilecektir.

 Ayrıca Katma Değer Vergisi Kanunu’na eklenecek geçici madde stratejik yatırımlara ilişkin inşaat harcamaları nedeniyle yüklenilen ve ilgili yıl içinde indirilemeyen KDV’nin iade alınmasının önü açılmaktadır.

Yine, Bakanlar Kurulunca belirlenen illerde yapılacak teşvik belgeli yatırımlar kapsamında istihdam edilecekler için sigorta primi işveren-işçi paylarının Ekonomi Bakanlığı tarafından ödenmesine ilişkin düzenleme de kanunda yer almaktadır.

Yeni teşvik sistemi Hükümet tarafından kamuoyuna duyurulurken teşvik desteklerinin 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren uygulanacağı bizzat Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafında ifade edilmişti. Ancak, kanunda yer alan düzenlemelerin yürürlük tarihleri tasarının kanunlaşarak yürürlüğe gireceği tarih olacağı belirtilmektedir.

Yeni teşvik sisteminin yürürlük tarihini 1 Ocak 2012 olarak duyurulmasına rağmen kanunun yürürlük tarihinin yayımı tarihine bağlanması, kuşkusuz daha kanuni düzenlemeler yapılmadan, teşvik sistemine ilişkin geriye bir adım atıldığı izlenimi doğmasına sebep olacaktır.

Yeni teşvik sistemine ilişkin teşvik unsurlarından yararlanmak için sadece kanuni düzenleme yeterli değildir. Yeni teşvik sistemine ilişkin kanuni düzenlemelerin Resmi Gazete’de yayımlanmasına müteakip, teşvik sisteminin kapsamı ve uygulamasına yönelik Bakanlar Kurulu Kararı ve bu karara istinaden Ekonomi Bakanlığı tarafından hazırlanacak teşvik tebliğinin yayımlanmasına ihtiyaç vardır.

Bu bağlamda, teşvik unsurlarından yararlanacak yatırımcıların söz konusu düzenlemeleri takip etmesinde fayda bulunmaktadır.