193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesinin 1’nci fıkrasının 14 numaralı bent hükmüne göre, kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan dar mükellefiyete tabi işverenlerin yanında çalışan hizmet erbabına, işverenin Türkiye dışında elde ettiği kazançlar üzerinden döviz olarak ödediği ücretler gelir vergisinden istisnadır. Bu madde hükmüne göre, hizmet erbabının G.V.K.’nun 23/14’üncü maddesindeki ücret istisnasından yararlanabilmesi için hizmetinin karşılığını teşkil eden bedeli dar mükellefiyete tabi kurum konumunda olan şahıslardan alması gerekmektedir. G.V.K.’nun 23’üncü maddesinin 1’nci fıkrasının 14 numaralı bent hükmü 4842 sayılı Kanun’un(1) 37’nci maddesi hükmü ile yürürlükten kaldırılmıştı. Ancak, daha sonra çıkarılan 4962 sayılı Kanun(2) ile ilgili bent hükmü G.V.K.’nun 23’üncu maddesine aynen eklenmiştir. G.V.K.’nun 23/14’üncü maddesinde kanuni ve iş merkezi kavramlarına yer verildiğinden ve 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun sistematiği içerisinde bu kavramlar sadece kurumlara özgü olarak kullanılabilen kavramlar olduğundan bu maddedeki istisnanın uygulaması, ancak, dar mükellefiyete tabi kurumlara hasredilebilecektir. 193 sayılı G.V.K. ve 5422 sayılı K.V.K. uygulamasında mükellefiyet türünün belirlenmesinde gelir vergisi mükellefleri açısından, esas itibariyle, Türkiye’de yerleşme, kurumlar vergisi mükellefleri açısından kurumun kanuni ve iş merkezinin nerede bulunduğuna bakıldığından mükellefiyet şeklinin belirlenmesinde kanuni ve iş merkezi kavramları sadece kurumlar için kullanılabilecektir. Bu nedenle, dar mükellefiyete tabi bir gerçek kişinin yanında çalışan hizmet erbabına, işverenin Türkiye dışında elde ettiği kazançları üzerinden döviz olarak ödediği ücretler gelir vergisinden istisna olmayacaktır. Yukarıda yaptığımız temel açıklamalar çerçevesinde, makalemizin aşağıdaki bölümlerinde, yabancı bir vakfın veya derneğin Türkiye’de açtığı irtibat bürosunda çalışan hizmet erbanın ücretlerinin G.V.K.’nun 23/14’üncü maddesi karşısındaki durumu tartışılacaktır.