Gerçek ve tüzel kişilerin elde etmiş oldukları kazanç ve iratların vergilendirilmesi, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarında yer alan usul ve esaslar çerçevesinde yapılmakta olup, her iki vergi açısından da beyan esası geçerlidir.Kazanç ve iratların vergilendirilmesinde genel esas beyan esası olmakla birlikte, G.V.K.’nun 94. Maddesi ile K.V.K.’nun 24. Maddelerinde yıllık beyanname üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmek üzere kazanç ve iradı sağlayanlar tarafından tevkifat yapılacağı durumlar hüküm altına alınmıştır. Buna göre gerçek kişilere yapılan bir kısım ödemeler üzerinden G.V.K.’nun 94. Maddesi hükmü uyarınca gelir vergisi tevkifatı, dar mükellef kurumlara sağlanan bir kısım kazanç ve iratlar üzerinden ise K.V.K.’nun 24. Maddesi hükmü uyarınca vergi tevkifatı yapılacaktır. Öte yandan G.V.K.’nun 94. Maddesinde esas olarak gerçek kişilere yapılan ödemeler üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı belirtilmekle birlikte, anılan maddede bir kısım tüzel kişilere yapılan ödemeler üzerinden de gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hüküm altına alınmıştır. Yazımızın izleyen bölümlerinde öncelikle G.V.K.’nun 94. maddesi hükmü uyarınca tüzel kişilere yapılan ve gelir vergisi tevkifatına tabi olan ödemeler ana hatları ile açıklanacak, daha sonra ise kendilerine yapılan ödemeler üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayacak olan tüzel kişiler 2004/3 sayılı Kurumlar Vergisi Sirküsü uyarınca ayrıntılı olarak açıklanacaktır.