Organize Sanayi Bölgeleri bilindiği üzere 4562 Sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununa göre kurulan, yetkileri ve gelirleri bu kanunda belirtilen, sanayileşmeyi dolayısıyla sanayicileri teşvik etmeyi destekleyen ve bunları devlet mekanizması çatısında yürüten özel kapsamlı bölgelerdir. Organize Sanayi Bölgeleri’nin 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununun 12. maddesinde belirtilmiş olan gelirleri bulunmaktadır. İlan ve reklam vergisi söz konusu gelirler içerisinde önemli bir yere sahiptir. 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanununda düzenlenmiş olan ilan ve reklam vergisi belediye sınırları ve mücavir alanları içinde yapılan her türlü ilan ve reklamı kapsamaktadır.

Organize Sanayi Bölgeleri, belediyeler gibi mahalli bir idare değildir. 1982 Anayasası’nın 73/4. maddesiyle vergilendirme yetkisinin Cumhurbaşkanına verilmesi mümkün hale gelmiştir.  Yerel yönetimler böyle bir yetkiye Anayasal olarak sahip olmayıp bu yetkinin sadece uygulayıcısı konumundadırlar. Vergiler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılabilir. Bu nedenle kanunlarda geçmeyen ve verginin asli unsurlarını kanunda belirtmeyen hiçbir düzenleme vergilendirme yetkisinin kullanılmasında esas alınamaz. Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’nda ilan ve reklam gelirleri sayılsa da ve bu bir vergi olarak anlaşılsa da Organize Sanayi Bölgelerinin bir vergi koyup, ardından onu tahsil edemez.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyeleri Kanunu’nun 7. maddesi ile Büyükşehir, ilçe ve ilk kademe belediyelerinin görev ve sorumlulukları belirtildikten sonra, sondan bir önceki fıkrasında “4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’na ve Organize Sanayi Bölgelerine tanınan yetki ve sorumlulukların bu kanunun kapsamı dışında olduğu belirtilmiştir. Aynı kanunun 23. maddesinin (e) bendinde, Büyükşehir Belediyeleri’nin yetki alanındaki meydan bulvar, cadde ve ana yollar ile asma, tahsis ve bakım ücretleri, Büyükşehir Belediyesinin gelirleri arasında belirtilmiştir. 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’nun “Gelirler” başlıklı 12. maddesinde Organize Sanayi Bölgeleri’nin gelirleri arasında ilan ve reklam gelirlerine de yer verilmiştir.

Burada ortaya çıkan sorunsal, Organize Sanayi Bölgelerinde faaliyet gösteren iş yerlerinin ilan ve reklam gelirlerinin vergilendirilmesinin ve bunun Büyükşehir Belediyeleri tarafından yapılmasının doğru olup olmadığıdır. Konuyla ilgili 14.03.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Danıştay 9. Dairesi’nin Esas: 2018/154,Karar: 2019/4849 No.lu Kararı” ile Organize Sanayi Bölgelerinde bulunan işyerlerinin astığı her türlü ilan ve reklam materyali (tabela, pano gibi) nedeniyle doğan ilan ve reklam vergisinin alınması hususunda ilgili Büyükşehir Belediyelerinin yetkisinin bulunmadığı, sözü edilen ilan ve reklam gelirlerinin ilgili mevzuat gereğince Organize Sanayi Bölgelerince tahsis edilmesine karar verilmiştir.Buna göre, organize sanayi bölgelerinde yer alan işyerlerinde asılan her türlü tabela ve panolar nedeniyle Belediyeler tarafından ilan ve reklam vergisi tahsil edilemeyecek, ilan ve reklam gelirleri ilgili Organize Sanayi Bölgesi yönetimi tarafından kendi mevzuatları çerçevesinde tahsil edilmeye devam edilecektir.

Danıştay 9. Dairesinin emsal niteliğinde bu kararı göz önünde bulundurularak ve yine vergilerin belirliliği ve kanuniliği ilkeleri kapsamında konuya ilişkin ilgili kanunlarda açık bir şekilde gerekli düzenlemelerin yapılması önem arz etmektedir. Böylelikle vergilendirme yetkisinin sınırları da net bir şekilde çizilebilecektir.