Vergi idaresinin tam ve sınırlı vergi inceleme sürelerine riayet etmemesi nedeniyle tarh/idari yaptırım işlemlerinin “iptal” veya “tazminat yaptırımı”na tabi tutulması tartışılabilir. Vergi idaresi nezdinde bu yaptırımların doğup doğmayacağı söz konusu sürelerin hukuki niteliğinin belirlenmesine bağlıdır. Vergi hukuku öğretisinde sürelerin hukuki niteliğini esas alan sınıflandırma tam ve sınırlı inceleme sürelerinin niteliğini kapsamamaktadır. Kanaatimizce tam/sınırlı vergi incelemesi süreleri “uyulmaması yaptırıma tabi hukuki sonuç doğuran süreler”dir. Söz konusu sürelere uyulmaması hazırlayıcı idari işlem niteliğindeki vergi inceleme raporunu “zaman bakımından yetki unsuru” itibariyle sakatlar. Bu durumda, tarh/idari yaptırım işlemlerinin “şekil unsuru” hukuka aykırı hale gelir. İdare hukuku öğretisi ve Danıştay içtihadından hareket edildiğinde inceleme sürelerindeki hukuka aykırılığın, tarh/idari yaptırım bakımından “tali şekil noksanlığı” olduğunu düşünmekteyiz. Bu nedenle anılan hukuka aykırılığın idari işlemlerin iptali sonucunu doğurmaması gerekir. Ne var ki, vergi idaresinin bu sürelere riayet etmemesi gecikme faizinin işlemesine ve diğer zararların ortaya çıkmasına yol açabileceğinden ortaya çıkan zarar, “tazminat yaptırımı”yla giderilebilir.
It may be discussed whether the tax assessment/administrative sanction acts can be subject to either annulment or compensation sanctions based on the fact that full and limited tax audit durations are not considered by the tax authority. In order to understand whether any sanction will be imposed on the tax authority, it is required to qualify the legal nature of these durations. In the tax law doctrine, the classification based on the legal nature of the durations does not cover the qualification of full and limited tax audit durations. In our opinion, full and limited tax audit durations are among those durations that legally cause sanctions in cases of breaches. Breaches of these durations would violate a tax audit report that has the nature of a prepatory administrative act from the aspect of authority element based on time. In such a case, the form element of tax assessment/administrative sanction acts becomes illegal. We are of the opinion that, moving from Administrative Law doctrine and Council of State judgments, the illegality arising from tax audit durations is a secondary form breach from the point of tax assessment/administrative sanction acts. Therefore, the mentioned illegality should not cause the result of annulment of the administrative acts. However, since the tax authority’s breach of these durations would cause the overdue interest to run and occurence of other possible damages, the damage can be recovered by the compensation sanction.