Yurtiçi mukim kurumlar; Türkiye’ de işyeri ve daimi temsilcisi bulunmayan dar mükellef kurumlar ile lisans, franchising, marka, patent, royalty, yönetim, gözetim, danışmanlık, teknik destek gibi çeşitli satın alma veya kiralama işlemlerinde bulunabilmektedirler. 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamında bu satın alma ve kiralama işlemleri genel olarak, yurtdışı mukim kurumun; serbest meslek kazancı, gayrimenkul sermaye iradı kazancı veya gayrimaddi hak olarak tanımlanmaktadır. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarının (ÇVÖA), iç hukuk ile ilişkisinin doğru kurulması; dar mükellef kurumların kazançlarının, iç hukuk karşısında serbest meslek kazancı veya gayrimaddi hak kazanç unsuru olarak doğru tanımlanması yönünden önemlidir. Nitekim bazı ülkeler ile yapılan ÇVÖA kapsamında, gayrimaddi hak olarak tanımlanarak, vergilendirme yetkisi ülkemize bırakılan kazanç unsurunun; iç mevzuatımıza göre serbest meslek kazancı olarak tanımlanarak, serbest meslek kazançlarına ilişkin hükümler kapsamında vergilendirilmesi gerekebilmektedir. Bu tür kazançlar yönünden en önemli husus ise; bu kazançların ÇVÖA kapsamında serbest meslek kazançlarının hangi ülkede elde edildiğine ilişkin sınırlandırmalara (işyeri şartı, 6 ay veya 183 gün şartı gibi) tabi olmadan serbest meslek kazancı olarak vergilendirilmesi gerektiğidir. ÇVÖA kapsamında dar mükellef kurumların serbest meslek kazancı ve gayrimaddi hak kazanç unsurlarının doğru tanımlanması, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30. Maddesi kapsamında tevkifat yapılması gerekip gerekmediğinin tespiti yönünden elzemdir. Bu kapsamda yapılan açıklamaların; uygulayıcılar arasında yıllardır süregelen bilgi karışıklığını ve yargı süreçlerini azaltacağı değerlendirilmekte ayrıca ÇVÖA’ nın uygulanmasına ilişkin bilgi karmaşasını ve yargı süreçlerini azaltacak çözüm önerileri sunulması amaçlanmaktadır.
Domestic resident institutions; can engage in various purchasing or leasing transactions such as license, franchising, brand, patent, royalty, management, supervision, consultancy, technical support with limited taxpayer institutions that do not have a workplace or permanent representative in Turkey. Within the scope of the Corporate Tax Law No. 5520, these purchasing and leasing transactions are generally defined as freelance earnings, real estate capital income earnings or intangible rights of the foreign resident institution. The correct establishment of the relationship between Double Taxation Avoidance Agreements (DTAs) and domestic law is important in terms of correctly defining the earnings of limited taxpayer institutions as freelance earnings or intangible rights earnings element in the face of domestic law. Indeed, within the scope of DTAs made with some countries, the earning element defined as intangible right and the taxation authority of which is left to our country may need to be defined as freelance earnings according to our domestic legislation and taxed within the scope of the provisions regarding freelance earnings. The most important issue in terms of such earnings is; that these earnings should be taxed as self-employment earnings without being subject to the limitations (such as workplace requirement, 6-month or 183-day requirement) regarding the country in which the self-employment earnings were obtained within the scope of the DTAs. The correct definition of the self-employment earnings and intangible right earnings elements of limited taxpayer institutions within the scope of the DTAs is essential in terms of determining whether withholding is required within the scope of Article 30 of the Corporate Tax Law. It is evaluated that the explanations made within this scope will reduce the information confusion and judicial processes that have been going on for years among the implementers, and it is also aimed to present solution suggestions that will reduce the information confusion and judicial processes regarding the implementation of the DTAs.