SORU 1: Sinop'ta yıllara yaygın inşaat ve onarım işi ile uğraşan bir şirketiz. 2002 yılı itibariyle yüklenmiş olduğumuz tek bir inşaat işi var ve başkaca bir faaliyetimiz yok. Ihale makamından almış olduğumuz istihkak bedellerini zaman zaman repo yaparak değerlendirmekteyiz. Elde etmiş olduğumuz bu repo kazancını yıllara yaygın inşaat işinin bir unsuru sayıp işin bittiği yılın kazancı olarak mı beyan etmemiz gerekiyor, yoksa devam eden inşaat işinden ayrı olarak elde ettiğimiz yılın kazancı olarak mı beyan edelim? Bilgilendirirseniz memnun oluruz. CEVAP 1: Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarım işleri gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında özel bir vergileme sistemine tabi tutulmuştur. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun kurumlar vergisi açısından da geçerli olan 42. Maddesinde "Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarım işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak mezkur yıl beyannamesinde gösterilir. Mükellefler bu madde kapsamına giren hallerde her inşaat ve onarım işinin hasılat ve giderlerini ayrı bir defterde veya tutmakta oldukları defterlerin yrı sayfalarında göstermeye ve üzenleyecekleri beyannameleri işlerin ikmal edildiği takvim yılını takip eden yılın Mart ayı sonuna kadar vermeye mecburdurlar" hükmü yer almaktadır. Ayrıca, 25.04.1989 tarih ve 20149 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 38 seri numaralı Kurumlar Vergisi Kanunu Genel Tebliği'nin "Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşleri" başlıklı II/4. Bölümünde: "Yıllara sari inşaat ve onarım işiyle iştigal eden kurumları mevduat faiz geliri veya bir iş makinası satışından kazanç elde etmeleri halinde bu kazançlar inşaat ve onarma işinin bitimi beklenmeksizin ilgili yılın kazancı olarak beyan edilecektir.........." şeklinde düzenleme yapılmıştır. onarım işiyle iştigal eden kurumları mevduat faiz geliri veya bir iş makinası satışından kazanç elde etmeleri halinde bu kazançlar inşaat ve onarma işinin bitimi beklenmeksizin ilgili yılın kazancı olarak beyan edilecektir .........." şeklinde düzenleme yapılmıştır. Buna göre yıllara yaygın inşaat ve onarım işi yapan mükellefler yıllara yaygın olarak devam eden işleri için dönem sonlarında kar-zarar tespiti yapmayacaklardır. Devam eden işlerle ilgili her türlü giderlerini ve inşaat masraflarını bilançolarında aktif hesaplarda ve bu işle ilgili istihkaklarını da pasif hesaplarda tutacaklardır. Mükelleflerin yıllara yaygın inşaat ve onarım işi dışında başkaca bir işi ve/veya kazançları varsa bunları da yıllara yaygın inşaat ve onarım işinden bağımsız olarak, elde edildikleri yılın geliri olarak beyan edecekler ve vergilendireceklerdir. Her işletmenin kaynaklarını en fazla geliri sağlayacak şekilde değerlendirmek istemesi ve bu çerçevede en karlı yatırım alanını seçmesi o işletmenin subjektif bir kararıdır. Yıllara yaygın inşaat ve onarım işi yapan bir mükellef de tahsil etmiş olduğu istihkaklarını repo işlemlerinde kullanmayı karlı görebilir veya mevduata yatırabilir veyahut da gayrimenkul satın alabilir. Yapılan her işlem yıllara yaygın inşaat ve onarım işi hasılatının değerlendirilmesidir. Bu yollarla elde edilecek gelirin yıllara sari inşaat işi ile bir bağlantısının kurulmaması gerekir. Tahsil edilen inşaat istihkakının değerlendirilmesi sonucu elde edilen gelirler artık inşaat işinin hasılatı değildir. Dolayısıyla yukarıda verilen yasal düzenlemeler ve bu doğrultuda yapılan açıklamalara göre, yıllara yaygın inşaat ve onarma işi yapan mükelleflerin inşaat istihkakını değerlendirerek elde etmiş oldukları repo kazançlarının inşaat işinin hasılatından bağımsız olarak elde edildikleri yılın kazancı olarak beyan edilmesi ve vergilendirilmesi gerekmektedir.