Bu makale, Vilfredo Pareto’nun mantıklı ve mantıksal olmayan davranışlar kriteri açısından muhasebe ve finansal tablo hilelerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Makalenin giriş bölümünde Pareto’nun yaşamı ve çalışmaları hakkında bilgi verilmektedir. Son yıllarda psikoloji ve sosyal bilimlerin insanların karar alma mekanizmalarını araştırmasıyla, insan davranışlarının her zaman mantıklı olmadığı anlaşılmıştır. Pareto da bu düşünceyle paralel olarak insanların mantıksal olmayan davranış eğilimlerine sahip olduğunu ve bunun toplumdaki dinamikleri etkilediğini ifade etmiştir. Pareto’ya göre, insan davranışları mantıklı ve mantıksal olmayan şeklinde iki kategoride incelenebilir. Ancak mantıksal olmayan davranışlar daha yaygındır. Pareto, mantıksal olmayan davranışların ardında belirli tortuların olduğunu ve bu tortuların türemlerle meşrulaştırıldığını belirtir. Makalede Pareto’nun mantıklı ve mantıksal olmayan davranışları analiz etmek için kullandığı yöntemler ve davranış kategorileri detaylı bir şekilde açıklanmaktadır. Sonuç olarak, bu makale Pareto’nun mantıklı olmayan davranışlar kavramını vurgulayarak muhasebe ve finansal tablo hilelerinin arkasındaki motivasyonun anlaşılmasına katkıda bulunmaktadır.
This article aims to evaluate accounting and financial statement frauds in terms of Vilfredo Pareto’s criterion of rational and irrational behaviors. The introduction of the article provides information about Pareto’s life and works. In recent years, with the research conducted by psychology and social sciences on individuals’ decision-making mechanisms, it has been understood that human behaviors are not always rational. Parallel to this idea, Pareto also expressed that individuals have irrational behavior tendencies and that this affects the dynamics of society. According to Pareto, human behaviors can be examined in two categories: rational and irrational. However, irrational behaviors are more common. Pareto states that behind irrational behaviors, there are specific residues and these residues are legitimized through derivations. The article provides a detailed explanation of the methods and behavior categories used by Pareto to analyze rational and irrational behaviors. In conclusion, this article contributes to the examination of accounting and financial statement frauds by emphasizing Pareto’s concept of irrational behaviors.