Vergi sistemimize 1984 yılında dahil olan ve 1985 yılından itibaren uygulamaya giren katma değer vergisi, genel olarak mal teslimleri ve hizmet ifalarında vergi mükerrerliğine yol açmadan en geniş şekilde uygulanan yayılı bir tüketim vergisidir. Katma değer vergisi, yayılı bir tüketim vergisi olduğundan, her aşamada teslim edilen mal ve ifa edilen hizmet bedellerine uygulanmaktadır. Bir mal veya hizmetin üretildiği aşamadan tüketildiği aşamaya kadar, ekonomi içerisindeki her teslim ve ifası ayrı ayrı katma değer vergisine tabi bulunmaktadır. Her aşamada teslim edilen mal veya hizmet bedelleri üzerinden katma değer vergisi hesaplanması nedeniyle, aynı mal veya hizmet müteakip defa katma değer vergisine tabi tutuluyor gibi görünmesine rağmen, katma değer vergisi sistemi içerisinde var olan indirim mekanizması nedeniyle, aslında her aşamada katılan değer üzerinden vergilendirme yapılmaktadır. Vergi sisteminin sahip olduğu indirim mekanizması nedeniyle, önceki aşamada hesaplanıp ödenen vergi, sonraki aşamada indirim konusu edildiğinden, katma değer vergisi vergileme süreci, vergi mükerrerliğine ve maliyet artışına neden olmadan uygulanmaktadır. Teslim ve ifaları katma değer vergisine tabi bulunan mal ve hizmetler, üretimden tüketime kadar geçen süreç içerisinde, her aşamada vergiye tabi bulunmakla birlikte bu malların toplam katma değer vergisi yükü, mal ve hizmetlerin nihai aşamada teslim ve ifaları üzerinden hesaplanan katma değer vergisine eşit olmaktadır. Katma değer vergisine tabi mal veya hizmetlerin tüketimine kadar ki süreçte, tüketim aşaması hariç herhangi bir aşamada vergiye tabi tutulmamaları veya düşük oranda vergilendirilmeleri, nihai aşamadaki toplam katma değer vergisi yükünü değiştirmemektedir. Bu kapsamda, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 28’inci maddesinde 3505 sayılı Kanunun 23’üncü maddesiyle yapılan düzenlemeyle; mal ve hizmetlerin üretiminden tüketimine kadar ki aşamalarda aynı mal için farklı katma değer vergisi oranları belirlenebileceği hüküm altına alınmıştır. Bakanlar Kurulu’nun en son 2002/4480(1) sayılı Kararnamesine ekli kararı ile bu yetki kullanılarak, bu karara ekli bir sayılı listede yer alan bazı malların, tüketim aşamasındaki teslimlerine daha yüksek oranda katma değer vergisi uygulaması sağlanmıştır. Bu yazımızda, tüketim aşamasından önceki aşamaları farklı genellikle daha düşük oranda vergiye tabi tutulan mallardaki bu uygulamanın; teslimleri vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna tutulmuş kişilere yapılacak mal teslimlerinde uygulanacak olan katma değer vergisi oranı tartışma konusu edilecektir.