Ülke uygulamalarına bakıldığında ödemelerde nakit para yerine çekin yaygın olarak kullanımının bireysel müşteriler tarafında olduğu görülmektedir. Ülkemizde ise ticari ve kurumsal müşteriler arasında kabul gören çek, bireysel müşteriler tarafından tercih edilmemekle beraber bankalar tarafından da bireysel müşterilere uygun görülmemektedir. Türk ticaret hayatının vazgeçilmez ödeme araçlarından biri olan çek sistemi ülkemize has kullanım özelliklerine sahiptir. Bu özelliklerden çeklerin ticari müşteriler tarafından vadeli olarak düzenlenmesi, ciro edilerek kullanılması, banka müşterisi olmayan alacaklılar adına çek düzenlenebilmesi ve özellikle çeklerde kambiyo senetlerine özgü takip usullerinin olması Türk ticaret hayatında çeke alternatif bir ödeme aracının olmamasına neden olmaktadır. Bu nedenle çek piyasasının temel sorunları olan sahtecilik, karşılıksız çek, ciro ve vade takibi ile banka müşterisi olmayanlar adına düzenlenen çeklerin izlenebilme ihtiyaçlarına çözüm getirilmesi, Türk ticaret hayatının işletme sermayesi ve likidite risklerinin yönetimi için büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada kâğıt çek sisteminin Türk ticaret hayatındaki önemi ele alınarak, sahte ve karşılıksız çek sorununu çözmek için getirilen karekodlu çek düzenlemesi ile üzerinde çalışılan elektronik çek ve bono kanun taslağına ilişkin görüşler verilmesi ve eksik görülen hususlarda öneriler sunulması amaçlanmaktadır.
It is observed in many countries that individual customers mostly use cheques instead of cash in making payments. However, in Turkey cheques are preferred by commercial and institutional customers and banks also consider not giving it to individual customers. Cheque system which is one of the most important payment tools in Turkey, has its own specific usage characteristics. Some of these characteristics are the use of cheques on the term basis by the commercial customers, endorsement of cheques, writing of checks for the creditors who are not the customers of the bank, and especially that cheques have the properties of the bills of exchange make cheques without alternative in the payment system in the Turkish commercial life. Therefore, the main problems of the cheque market which are the forgery, unrequited cheques, follow-up of endorsements and the terms and solutions to the follow-up of the writing of cheques for the non-customers of the banks is very significant for the working capital and the liquidity risk management in the Turkish business life. In this study, the importance of the cheque system in Turkish business life is examined and then it is aimed to explain the QR code cheque system which was brought about to solve the forgery and unrequited cheque problems along with the suggestions for the missing and faulty parts of the law draft of electronic cheque and bills.