Belediyeler sundukları hizmetler karşılığında, gerek bu hizmetlerin finansmanı ve gerekse başka giderlerin karşılanması için çeşitli karşılıklar almaktadırlar. Bir hizmet karşılığı alınacak bu bedel, bazen kanuni düzenlemelerle vergisel bir nitelikte ortaya çıkabildiği gibi, bazen de hizmet karşılığı bir ücret(1) olarak da ortaya çıkabilmektedir. Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde yaşayan bireylerin su tüketimleri sonucu kanalizasyon hizmetlerinden yararlanmaları nedeniyle, kendilerinden su tüketimine bağlı bazı ödemeler talep edilmektedir. Su kullanımı (dolayısıyla kanalizasyon hizmetlerinden yararlanma) ile ilgili bu ödemeler iki ayrı kanuna dayalı olarak alınagelmiştir. Bu kanunlar: 1- Büyükşehir belediyeleri sınırları içindeki su tüketimi ile ilgili olarak 2560 Sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri hakkında Kanun, 2- Diğer belediye sınırları içindeki su tüketimi için (5035 Sayılı Kanun’la değişmeden önce) 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’dur. 2560 Sayılı Kanun’a göre sıvı atıklar için tahsil edilen bedel “atık su bedeli” olarak isimlendirilmekte ve zikredilen kanunda gösterilen usullere göre belirlenip tahsil edilmektedir. 2464 Sayılı Kanun’a göre sıvı atıklar için alınan bedel ise, “sıvı atıklar için çevre temizlik vergisi” olarak isimlendirilmekte ve bu kanunda belirtilen usule uygun olarak belirlenerek tahsil edilegelmiştir. Ayrıca bu kanuna göre aynı zamanda katı atıklar için de çevre temizlik vergisi alınmıştır. 2464 Sayılı Kanun’un çevre temizlik vergisini düzenleyen mükerrer 44 üncü maddesinde 5035 Sayılı Kanun”un 41 inci maddesiyle yapılan değişiklikle yeni bir durum ortaya çıkmış; çevre temizlik vergisinde katı atıklar için çevre temizlik vergisi ve sıvı atıklar için çevre temizlik vergisi ayrı mı kaldırılmış, çevre temizlik vergisinin konutlar için tüketilen su miktarına, işyerleri ve diğer şekillerde kullanılan binalar için ise bir tarifeye göre hesaplanması kabul edilmiştir. Çalışmada sıvı atık toplama hizmeti karşılığı alınan bedellerin gelişimi, son yapılan değişiklik de gözönüne alınarak incelenecek, bu bedellerin hukuki nitelikleri ortaya konulmaya çalışılacaktır.