TARİH ARALIĞI

Başlangıç Tarihi
Seç
Bitiş Tarihi
Seç

ARANACAK KRİTER

Kriter Seçin
Makale Başlığında

ARANACAK KELİME

Örnek “vergi mevzuatı”

4842 SAYILI KANUN SONRASI MALİYET BEDELİ ARTIRIMI MÜESSESESİ

Haziran 2003 Sayı 177

ÖZET

Bilindiği üzere ülkemizde henüz enflasyon muhasebesi oluşmamıştır. Ancak Türk Vergi Sistemi’nde bazı müesseseler ile enflasyonun mali tablolar üzerindeki olumsuz etkileri giderilmeye çalışılmaktadır. Bu müesseselerden birisi de maliyet bedeli artırımı müessesesidir. Uygulamada maliyet revizesi ve maliyet eskalasyonu da denilen maliyet bedeli artırımı; 3946 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanunu’nun 38’inci maddesine eklenen fıkra hükmüyle 1.1.1994 tarihinden itibaren vergi sistemimize girmiştir. 4108 sayılı Kanunla maddede değişiklik yapılarak maliyet bedeli artırımı uygulanabilecek iktisadi kıymetler kapsamına amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerde dahil edilmiştir. 4684 sayılı Kanunla( yapılan değişiklikle önceden yıllık bazda yeniden değerleme oranı kullanılarak yapılan maliyet artırımı, yıllık bazdaki yeniden değerleme oranı yerine aylık olarak ve Devlet İstatistik Enstitüsünce tespit edilen TEFE(Toptan Eşya Fiyat Endeksi) oranı kullanılarak yapılması esası getirilmiştir. En son olarak 4842 sayılı Kanun ile de altın alım-satımı ve imali 4842 sayılı Kanun sonrası maliyet bedeli artırımı ile ilgili madde hükmü şu şekildedir.“Mükelleflerin iktisap tarihinden itibaren en az iki tam yıl süreyle işletmelerinde kayıtlı bulunan gayrimenkul, iştirak hisseleri ve amortismana tabi diğer iktisadi kıymetleri elden çıkarmaları halinde, bu iktisadi kıymetlerin maliyet bedeli bunların elden çıkarıldıkları ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak kazancın tespitinde dikkate alınabilir. Rüçhan hakkı kullanılmak suretiyle edinilen iştirak hisseleri ile iştirak edilen kurumun ihtiyat akçeleri, banka provizyonları ve Vergi Usul Kanununa göre ayrılan yeniden değerleme fonlarının sermayeye ilavesi dolayısıyla bedelsiz alınan iştirak hisselerinin en az iki yıl öncesinde iştirak edilen şirketlere ait olması halinde, rüçhan hakkı kullanılmak suretiyle edinilen veya alınan bu iştirak hisseleri iki yıl önce iktisap edilmiş sayılır. Rüçhan hakkı kullanılmak suretiyle veya bedelsiz olarak edinilen hisseler için maliyet bedeli artırımı, bu hisselerin itibari değeri üzerinden bunların edinilmesine yol açan sermaye artırımının tescili tarihinden itibaren uygulanır. Bu hüküm 39 uncu madde gereğince işletme hesabı esasına göre ticari kazancın tespitinde de uygulanır. Bilanço esasında defter tutan mükellefler tarafından artırılan maliyet bedeline tekabül eden kazançlar, bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında gösterilir. Bufon, sermayeye ilave dışında herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledildiği veya işletmeden çekildiği takdirde, o yılın kazancına dahil edilerek vergiye tabi tutulur.Söz konusu iktisadi kıymetlerin alım satımı ile devamlı olarak uğraşanlar, alım satımını yaptıkları iktisadi kıymetler için bu hükümden yararlanamaz. Şu kadar ki, inşaat yapımına tahsis edilen arsa ve arazilere ilişkin olarak inşaatın bitim tarihine kadar geçen süre için bu fıkra hükmüne göre maliyet bedeli artırımı yapılabilir. Ancak, inşaatın tamamlanmasından önce satışı yapılan gayrimenkuller için maliyet artırımı satışın yapıldığı tarihe kadar uygulanır. Bu fıkra hükmünün uygulanması na ilişkin usul ve esasları tespit etmeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. Sürekli olarak işlenmiş altın alım-satımı ile iştigal eden mükellefler, altın satış tarihindeki İstanbul Altın Borsasında oluşan has altın değeri ile satılan mamülün has altın maliyet bedeli arasında oluşan farkı, maliyet bedeline ilave ederler. Sözkonusu fark, bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında izlenir. Bu fon sermayeye ilave dışında herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledildiği veya işletmeden çekildiğ i takdirde, o yılın kazancına dahil edilerek vergiye tabi tutulur. Bu mükelleflerin kullandıkları yabancı kaynaklara ait gider ve maliyet unsurlarının sadece ilgili dönemde ayrılan fonu aşan kısmı gider kabul edilir.” Gelir Vergisi Kanununun 38’inci maddesinin Maliye Bakanlığı’na vermi ş olduğu yetkiye istinaden maliyet artırımı müessesesi ile ilgili açıklamalar 49 seri no’lu Kurumlar Vergisi genel tebliğinde yer almaktadır.(6) ile iştigal eden mükelleflere maliyet bedeli artırımı hakkı tanınmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Jel Sınıflandırması:

ABSTRACT

Keywords:

Jel Classification:

Devamını okumak ve yorum yapmak için giriş yapmalısınız!

100,00 TL MAKALEYİ SATIN AL