7194 sayılı "Dijital Hizmet Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı KHK'de Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun" 7 Aralık 2019 tarih ve 30971 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Söz konu kanun ile Dijital Hizmet Vergisi, Konaklama Vergisi ve Değerli Konut Vergisi yeni ihdas edilen vergiler. Ayrıca bazı indirim ve istisnaların kaldırılması, yeniden düzenlenmesi, mevcut bazı vergi oranlarındaki artışlar, bazı giderlere kısıtlama getirilmesi gibi pek çok düzenleme söz konusu kanun ile hayatımıza girmiş bulunmaktadır.

Bunlardan biri olan Dijital Hizmet Vergisidir.

Bilgi teknolojisinde yaşanan gelişmeler ve yenilikler, sosyal, kültürel ve ekonomik alandaki globalleşmenin hızını artırmış ve bu durum aynı zamanda, dijital hizmet sunan çokuluslu şirketlerin mukim olmadıkları ülkelerde önemli bir fiziki varlıkları olmadan (bazen hiçbir fiziki varlık olmadan) ticari faaliyette bulunmasına da imkan tanımıştır.

Dijital hizmet sektöründe faaliyette bulunan işletmelerin, faaliyette bulundukları ülkelerin kamu gelirlerine adil bir katkı sağlamaları gerektiği genel kabul görmekle birlikte, bu alanda yaşanan hızlı gelişmelere ülkeler aynı hızda yanıt veremediğinden, henüz tüm dünyada uygulanan ortak bir vergileme rejimi oluşturulamamıştır. Bununla birlikte, bazı ülkelerin dijital hizmet sektörünü vergilendirmeye başladığı, bazı ülkelerin ise bu alanı vergilendirmeye yönelik idari ve yasal çalışmaları bulunduğu bilinmektedir.

İşte bu gerekçelerle dijital hizmetlerden elde edilen hasılatın vergilendirilmesini sağlamak üzere, farklı ülke uygulamaları ile uluslararası kuruluşların da görüşleri dikkate alınarak Dijital Hizmet Vergisi adıyla yeni bir vergi ihdas edilmiştir.

MEVCUT DİJİTAL VERGİLEME

Hatırlanacağı üzere dijital hizmetlerin vergilemesi hususunda;

KDV Kanunun 9/1.maddesine 7061 sayılı kanunla eklenen bent kapsamında; Türkiye’de ikametgahı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmayanlar tarafından KDV mükellefi olmayan gerçek kişilere elektronik ortamda sunulan hizmetlere ilişkin KDV’nin bu hizmeti sunanlar tarafından beyan edilip ödeneceği düzenlenmiş ve söz konusu uygulama 01.01.2018 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.

Diğer taraftan, Vergi Kesenlerin Sorumluluğu başlıklı VUK 11. Maddesine 6745 Sayılı Kanun ile eklenen fıkra uyarınca, 476 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile internet ortamında alınan reklam hizmetleri karşılığı yapılan ödemeler 01.01.2019 tarihi itibarıyla tevkifat kapsamına alınmıştır. Söz konusu düzenleme ile internet ortamında reklam hizmeti verenlere ya da verilmesine aracılık edenlere yapılan ödemelerden %15 oranında tevkifat yapılması yükümlülüğü getirilmiştir.

Mevcut haliyle, bu kapsamda hizmet veren veya hizmet verilmesine aracılık eden tam/dar mükellef gerçek kişiler ile dar mükellef kurumlara yapılan ödemelerde tevkifat oranı %15 uygulanırken, tam mükellef kurumlar için oran %0 olarak belirlenmiştir.

Aracı konumda olanların internet ortamında reklam hizmetini verene yapacağı ödemeler de stopaja tabidir. (Aracı konumda olan tam mükellef kuruma yapılacak ödemelerde tevkifat yapılmayacak olup, ödemenin bu aracı tarafından tam mükellef kurum haricinde tam/dar mükellef gerçek kişi ya da dar mükellef kuruma yapılması halinde %15 oranında tevkifat yapılması gerekmektedir.) Tevkifatı yapmakla yükümlü olanlar, ödeme tam/dar mükellef gerçek kişilere yapılıyor ise GVK 94. Madde kapsamında belirtilenler, ödeme dar mükellef kurumlara yapılıyor ise KVK 30. Madde düzenlemesinde belirtilenlerdir.

Mevcut uygulama böyle devam ederken yukarıda belirtilen 7194 sayılı Kanun ile yeni bir yükümlülük getirilmiştir.

DİJİTAL HİZMET VERGİSİ NEDİR

Türkiye’de sunulan;

-Dijital ortamda kullanıcılara sağlanan her türlü reklam hizmeti,

-Sesli, görsel ya da kayıt edilmesine yönelik olarak dijital ortamda sunulan hizmetler,

-Kullanıcıların birbirleriyle etkileşime geçebilecekleri dijital ortamın sağlanması ve işletilmesi hizmeti dijital hizmet vergisine tabidir.

Ayrıca bu hizmetlere yönelik dijital ortamda verilen aracılık hizmetleri de dijital hizmet vergisine tabidir.

Hizmetin Türkiye’de sunulması, hizmetten Türkiye’de faydalanılmasını, hizmetin Türkiye’de bulunan kişilere yönelik gerçekleştirilmesini veya hizmetin Türkiye’de değerlendirilmesini ifade eder.

Değerlendirmeden maksat, hizmetin karşılığını teşkil eden ödemenin Türkiye’de yapılması veya ödeme yurt dışında yapılmışsa, Türkiye’de ödeyenin veya nam ve hesabına ödeme yapılanın hesaplarına intikal ettirilmesi veya kârından ayrılmasıdır.

Şu kadar ki, dijital ortamda sunulan reklam hizmetinin Türkiye’de bulunmayan kişilere yönelik gerçekleştirilmesi durumunda hizmet Türkiye’de değerlendirilmiş sayılmaz.

VERGİNİN MÜKELLEFİ

Dijital hizmet vergisinin mükellefi bu hizmetlerin sağlayıcılarıdır.

Mükelleflerin tam mükellef olup olmaması dar mükellefiyete tabi olarak Türkiye’de bulunan işyeri veya daimi temsilcileri ile gerçekleştirilip gerçekleştirilmemesi mükellefiyete tesir etmez.

Mükellefin Türkiye’de ikametgâhının işyerinin bulunmaması hallerinde vergi alacağının emniyeti amacıyla işleme taraf olanlar ile aracılık edenler verginin ödenmesinden sorumlu olabilir.

Dijital hizmetlerden dolayı Türkiye’de elde edilen hasılatı 20 milyon TL veya dünya genelinde elde edilen hasılatı 750 milyon € veya muadili yabancı para karşılığı TL’den az olanlar bu vergiden muaftır.

Her iki haddin aşılması halinde muafiyet sona erer.

İlgili hadlerin arka arkaya iki hesap dönemi boyunca ilgili hadlerden herhangi birinin altında kalanların vergi muafiyeti izleyen hesap döneminde tekrar başlar.

VERGİNİN MATRAHI VE ORANI

Dijital hizmet vergisinin matrahı verginin konusuna giren hizmetler nedeniyle bir takvim yılında elde edilen hasılattır. Hasılat döviz olarak tahsil edilirse TL’ye çevrilir.

Dijital hizmet vergisinin oranı % 7,5 ’dur. Hesaplanan vergiden herhangi bir indirim yapılmaz.

BEYAN VE ÖDEME

Dijital hizmet vergisinde vergi dönemi takvim yılının birer aylık dönemleridir. Mükellefin beyanı üzerine tarh olunur. Sorumlu sıfatıyla beyannamenin verilmesi durumlarında ise bu kesinti yapmakla sorumlu olanlar tarafından verilir.

Bahsi geçen vergiyi ödemekle yükümlü bulunanlar beyannamelerini vergilendirme dönemini takip eden ayın sonuna kadar ilgili vergi dairesine ödemekle yükümlüdürler. Katma değer vergisi mükellefiyeti bulunanlar için bağlı bulundukları, bulunmayanlar için Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca belirlenecek vergi dairesine ödenir.

Vergi, mükellef veya vergi sorumlusu olan gerçek veya tüzel kişi adına tarh olunur. Adi ortalıklarda ortaklardan herhangi biri adına tarhiyat yapılır.

Ödenen dijital hizmet vergisi mükellefler tarafından gelir veya kurumlar vergisine esas safi kazancın tespitinde gider olarak indirebilir.

VERGİYİ BEYAN ETMEME CEZASI

Dijital hizmet vergisine ilişkin beyanname verme ve ödeme yükümlülüklerini süresinde yerine getirmeyen mükelleflere tebligat, elektronik posta veya diğer tüm iletişim araçları ihtarda bulunulur. Bu durum Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB)’nın internet sitesinde ilan edilir. İlan tarihinden itibaren 30 gün içerisinde yükümlülüklerini yerine getirmeyen mükelleflerin sunmuş oldukları hizmetlere erişim, yükümlülükler yerine getirilene kadar engellenmesine karar verilebilir.

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından verilen engelleme kararı sonrasında bu karar Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna gönderilir. Engelleme kararlarının gereği bilirimden itibaren 24 saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilir.

HAS SÖZ

Ağlayabilseydiniz; anlayabilirdiniz…

(Necip Fazıl KISAKÜREK)