Alacaklı vergi idaresi ile borçlu vergi yükümlüsünün aralarında doğmuş ya da doğacak uyuşmazlığı, karşılıklı ödünlerle, gidermek üzere anlaşmaları şeklinde kısa bir tanımı yapabileceğimiz uzlaşma kurumu hayatımıza 1963 yılında girmiştir. Hayatımıza girdiğinden bugüne değin üzerindeki tartışmaların bitmediği uzlaşma kurumuna yönelik en önemli eleştiri ise anayasal ilkelere aykırılığıdır. Uzlaşma ile vergiden fedakârlık edilmesinin vergilerin kanuniliği ilkesini zedelediği, vergi konusunda idarenin herhangi bir takdir yetkisinin olmadığı doktrinde ele alınmaktaydı. 7524 sayılı Kanun’un 2024 yılı Ağustos ayında yayımlanarak yürürlüğe girmesi ile vergi aslı uzlaşma kapsamından çıkartılmıştır. Böylece vergi idaresinin uzlaşma müzakerelerindeki vergi aslına yönelik takdir yetkisi ortadan kaldırılmıştır. Vergi Usul Kanununda değişiklik yapılmasına karşın Uzlaşma Yönetmeliği ve ilgili Tebliğde değişiklikler ise hala yapılmamıştır. Vergi aslının uzlaşma kapsamından çıkartılmasına karşın cezalar noktasında idarenin takdir yetkisi devam etmektedir. 60 yıldır hayatımızda olan uzlaşma kurumu kapsamından vergi aslı çıkartılsa da uzlaşma üzerindeki tartışmaların devam edeceği görülmektedir.
The institution of reconciliation, which can be briefly defined as the agreement between the creditor tax administration and the debtor taxpayer to resolve the disputes that have arisen or will arise between them, through mutual concessions, entered our lives in 1963. The most important criticism against the institution of reconciliation, on which the discussions have not ended since it entered our lives, is its contradiction to constitutional principles. It was discussed in the doctrine that sacrificing taxes through reconciliation undermines the principle of legality of taxes and that the administration has no discretionary power regarding taxes. With the publication and entry into force of Law No. 7524 in August 2024, the tax principal was removed from the scope of reconciliation. Thus, the tax administration's discretionary power regarding the tax principal in reconciliation negotiations was eliminated. Despite the amendments made to the Tax Procedure Law, the amendments to the Reconciliation Regulation and the relevant Communiqué have not been made yet. Despite the exclusion of the tax principal from the scope of reconciliation, the administration's discretionary power regarding penalties continues. Even though the tax principal is removed from the scope of the reconciliation institution that has been in our lives for 60 years, it seems that the discussions on reconciliation will continue.