Sermaye yetersizliği gelişmekte olan ülkeler başta olmak üzere birçok ülkeyi olumsuz yönde etkilemektedir. Küreselleşme süreci ile birlikte sermaye yetersizliğini ortadan kaldırmak için sermayenin serbest dolaşımına imkan sağlanmış ve yabancı yatırımların ülkeye çekilmesine yönelik teşvikler ön plana çıkmıştır. Bu nedenle özellikle gelişmekte olan ülkelerin sermaye yetersizliğini ortadan kaldıracak doğrudan yabancı yatırımlar çok önemli haline gelmiştir. 2000’li yılların başında Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımların boyutu yıllık 20 milyar ABD Doları civarında iken 2010 yılından sonra bu tutar 10-15 milyar ABD Doları arasında seyretmiştir. Doğrudan yabancı yatırımlar sayesinde gelişmekte olan ülkeler üretime yönelik bilgi ve uygulama yöntemleri transfer etmektedir. Bunun yanında sanayi hafıza ve tecrübesi önemli ölçüde artmakta, ihracat yapma ve kapasite artış imkânları gelişmektedir. Doğrudan yabancı yatırımların bir ülkeye gelmesini belirleyen birçok faktör bulunmaktadır. Bu faktörler genel nitelikli olabileceği gibi, yönlendirici ve teşvik edici de olabilir. Bu çalışmada vergisel teşvikler ile ilgili doğrudan yabancı yatırımcıların kararlarını belirleyen faktörlerin sektörel etkinlik analizi yapılmıştır. Bunun için Türkiye’de faaliyet gösteren 400 yabancı sermayeli şirkete anket uygulanmış ve elde edilen veriler faktör analizine tabi tutulmuştur. Elde edilen bulgulara göre ülkemizde doğrudan yabancı yatırımlara yönelik vergi teşviklerin etkinliği açısından en önemli faktörün “Yatırımcı Beklentileri” olduğunu tespit edilmiştir. Sektörel bazda yapılan faktör analizi sonucunda çoğu sektör açısından en önemli faktörün yine “Yatırımcı Beklentileri” olduğu görülmüştür. Ancak imalat sanayi sektörü açısından en önemli faktörün “İş Yapma Kolaylığı” olduğu anlaşılmıştır.
Lack of capital adversely affects many countries, especially developing countries. With the globalization process, free movement of capital was enabled to eliminate capital insufficiency and incentives for attracting foreign investments came to the forefront. Therefore, foreign direct investments, which will eliminate the capital shortage of developing countries, have become very important. The size of foreign direct investment in Turkey at the beginning of the 2000s was around 20 billion US dollars per year, after 2010 this amount has remained between 10-15 billion US dollars. Developing countries transfer knowledge and application methods for production through foreign direct investments. In addition, industrial memory and experience is increasing significantly, opportunities for export and capacity increase are developing. There are many factors that determine how direct foreign investments come to a country. These factors may be general or can be a directing and incentive. In this study, sectoral efficiency analysis of the tax factors that determine the decisions of foreign direct investors related to tax incentives has been made. For this, the questionnaire was applied to 400 foreign-owned companies in Turkey and the data were subjected to factor analysis. According to the findings, the most important factor in terms of the effectiveness of tax incentives for foreign direct investments in our country has been determined as “Investor Expectations”. As a result of the factor analysis being conducted on a sectoral basis, it was seen that the most important factor for most of the sectors was “Investor Expectations”. However, it was understood that the most important factor in terms of manufacturing industry sector was “Doing Business Easily”.