SORU 1: Şirketimize 2002 yılının Mart ayı içerisinde bir binek otomobil aldık. Almış olduğumuz bu binek otomobil için ayırmamız gereken kıst amortismanların geçici vergi dönemleri için hesaplanmasında tereddüte düştük. Bu konuda bizi bilgilendirirmisiniz? CEVAP 1: Geçici vergi müessesesinde yapılan en son değişiklikler 4369 ve 4444 sayılı Kanunlarla GVK’nun mükerrer 120’nci ve KVK’nun 25’inci maddesinde yapılmıştır. Yapılan düzenlemeler ile, geçici vergi mükellefleri cari vergilendirme döneminin gelir veya kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere, bu Kanunun ticari veya mesleki kazancın tespitine ilişkin hükümlerine göre (01.01.2000-30.06.2000 tarihleri arasında altı aylık-2000/329 sayılı Karar ile 31.12.2000 tarihine kadar uygulanmak üzere üçer aylık idi.) üçer aylık kazançları üzerinden, gelir vergisi mükellefleri 103'üncü maddede yer alan tarifenin ilk gelir dilimine uygulanan oranda, kurumlar vergisi mükellefleri ise %25 oranında geçici vergi ödemektedirler. 2002 yılı ilk geçici vergi beyannamesinin 15 Mayıs 2002 tarihinde verileceği düşünülerek sorunuz cevaplanacaktır. VUK’nun 313-320’nci maddelerinde hüküm altına alınan amortisman uygulamasında, yıllık olarak hesaplanacak amortisman tutarının ilgili döneme isabet eden tutarları geçici vergiye ilişkin kazançların tespitinde de dikkate alınabilecektir. Yıl içinde iktisap edilen amortismana tabi iktisadi kıymetler için yıllık olarak ayrılabilecek amortisman tutarından kazancın ilgili olduğu döneme isabet eden kısmı dikkate alınacaktır. Ayrılacak olan bu amortismanlar gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. Yine GVK’nun 40/7’nci maddesi gereğince 01.01.1999 tarihinden itibaren VUK hükümlerine göre ayrılan amortismanların tamamı herhangi bir sınırlamaya bağlı olmaksızın ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınacaktır. Binek otomobillerinde amortisman uygulamasında şu hususlara dikkat edilmelidir:Eğer iktisadi kıymet yıl içinde iktisap edilmişse, yıllık olarak ayrılabilecek amortisman tutarından kazancın ilgili olduğu döneme isabet eden kısım dikkate alınacaktır.Ayrıca VUK'nun 320'nci maddesindeki hüküm uyarınca, binek otomobillerinin amortismanı, geçici vergiye ilişkin kazancın tespitinde de dikkate alı-nacaktır. Geçici vergi döneminde kıstamortisman uygulamasında iki farklı görüş bulunmaktadır. Birinci görüşe göre, binek otomobile geçici vergi dönemlerinde uygulanacak olan amortisman tutarı, binek otomobilin alım bedeline uygulanacak olan amortisman oranı neticesinde bulunacak tutarın dört geçici vergi dönemine eşit olarak bölünmesi suretiyle bulunacak kısım esas alınacaktır. Bizim de katıldığımız ikinci görüşe göre ise binek otomobile geçici vergi dönemlerinde uygulanacak olan amortisman tutarı, binek otomobilin alım bedeline uygulanacak olan amortisman oranı neticesinde bulunacak tutarın kıst döneme (aya) isabet eden kısım esas alınacaktır. Şirketiniz tarafından Mart 2002 tarihinde almış olduğunuz binek otomobili 24.000.000.000 TL’na aldığınızı varsayalım. Bu durumda binek otomobili için 2002 ilk geçici vergilendirme döneminde ayrılacak amortisman tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.