Devlet, kamu hizmetini yerine getirirken en önemli finansman kaynağı şüphesiz vergilerdir. Vergiyi diğer kamu gelirlerinden ayıran en belirgin özelliği egemenlik gücüne dayanması, cebren alınması ve karşılığının bulunmamasıdır. Vergiler dolaylı ve dolaysız vergiler olarak ikiye ayrılabilmektedir. Dolaylı vergiler ileriye ve geriye yansıtılması kolay olabilen, objektif nitelikli olan ve kişilerin alım gücünden bağımsız olarak herkese eşit oran veya tutarda uygulanan vergilerdir. Dolaysız vergiler ise sübjektif nitelikleri daha ağır basan vergiler olmaları sebebiyle vergi adaleti açısından dolaysız vergilerin daha fazla tercih edilmesi istenmektedir. Dolaylı vergilerin tahsilinin kolay olması, belge düzeninde sadelik sağlaması, yansıtılabilme özelliği sayesinde fiyat içinde kaybolması, mali anestezi etkisi ve hazineye vergi gelirinin daha hızlı intikal etmesi sebepleriyle maliye politikası uygulayıcıları tarafından sıklıkla tercih edilmektedir. Türkiye’de dolaylı vergilerin payı dolaysız vergilere oranla daha fazladır. Dolaylı vergiler arasında en önemli paya sahip iki vergi dikkat çekmektedir. Bunlardan birincisi Katma Değer Vergisi diğeri ise Özel Tüketim Vergisi’dir. Katma Değer Vergisi mal ve hizmette sınırlama olmaksızın mal ve hizmetlerden alınan bir vergi olarak dikkat çekerken, Özel Tüketim Vergisi ise sadece listelerde belirtilen mallardan tek seferde alınan bir vergi olarak dikkat çekmektedir. Özel Tüketim Vergisi, Türkiye’de 4760 sayılı yasa ile düzenlenmiş olup, dört farklı listede belirtilen mallardan alınan bir vergidir. Özel Tüketim Vergisi, özel tüketimin azaltılarak tasarrufun arttırılmasının teşviki, demerit malların kullanımının azaltılması, çevreye ve insan sağlığına zararlı olan malların tüketiminin azaltılmasını sağlamak gibi nedenlerle salınabilmekle beraber her vergi türünde olduğu gibi mali ve mali olmayan amaçlarla alınmaktadır. Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), 1 sayılı listede akaryakıt ve türevleri ürünlerden, 2 sayılı listede motorlu taşıtlardan, 3 sayılı listede sigara ve alkol ağırlıkta olmak üzere alınan ürünlerden ve 4 sayılı listede yer alan ürünlerden alınmaktadır. Özellikle bu çalışmada 2 sayılı listede yer alan, kayıt ve tescile tabi motorlu taşıtlardan alınan ÖTV üzerinden durulacaktır. Kayıt ve tescile tabi motorlu taşıtlardan alınan ÖTV, 2 sayılı listede yer almakta olup, sınıf artan usulüne tabi bir vergi tarifesi yapısı bulunmaktadır. Bu durumda aynı model, motor, kategori, sınıf ve pakete sahip ancak farklı renkte olan iki aracın dahi ÖTV’si farklılaşmaktadır. Aynı marka, model ve paket iki aracın birisinin renginin beyaz, diğerinin metalik renk olması iki tüketicinin devlete farklı ÖTV ödemesine, tüketicilerin arzu ettiği renkte aracı alamamasına neden olmakta bu durum da vergi adaleti açısından sorun oluşturmaktadır. Yine aynı şekilde, aynı marka ve model araçlardan birinde farklı fonksiyonel özelliğin bulunması çok ciddi bir vergi ödenmesine neden olmaktadır. Aynı zamanda bu tüketicilerin ve üreticilerin vergi kayıp ve kaçağına yönelik reflekslerinin artmasına, kayıt dışılığın ve ÖTV matrahını aşındırmaya yönelik vergi mühendisliğinin de önünü açmaktadır. Bu durumların önüne geçilmesi adına sınıf artan usulünde alınan ÖTV’nin dilim artan usulünde alınmasına yönelik çalışmanın vergi kayıp, kaçağının azaltılması ve önüne geçilmesi, vergiye uyumun artırılması, tüketicinin arzu ettiği renk, model ve paketleri çok az bir ÖTV farkıyla elde edebilmesi sağlanırken, hazinenin yaşayabileceği muhtemel vergi kaybının ise, vergi kaybının azaltılması ve motorlu taşıt piyasasının canlandırılmasıyla kolaylıkla telafi edilebileceği görülecektir. Bu çalışmada kayıt ve tescile tabi motorlu taşıtlardan alınan ÖTV’ye genel bakış, sınıf artan usulle ve dilim artan usulle vergi alınması durumunda alınan vergilerin karşılaştırılması yapılarak gerek tüketici gerekse devlet açısından iki farklı usulde vergilendirmeye yönelik değerlendirmelerde bulunulacaktır.
Undoubtedly, taxes are the most important source of financing for the state while performing its public service. The most distinctive feature of tax, which distinguishes it from other public revenues, is that it is based on the power of sovereignty, it is taken by force and there is no compensation. Taxes can be divided into direct and indirect taxes. Indirect taxes are taxes that can be easily reflected forward and backward, are of an objective nature, and are applied equally to everyone regardless of purchasing power. On the other hand, since direct taxes are taxes whose subjective characteristics outweigh, direct taxes are desired to be preferred more in terms of tax justice. It is frequently preferred by fiscal policy practitioners due to the fact that indirect taxes are easy to collect, provide simplicity in the document layout, disappear in the price thanks to its reflectability, financial anesthesia effect and tax revenues are transferred to the treasury faster. In Turkey, the share of indirect taxes is higher than direct taxes. Two taxes, which have the most important share among indirect taxes, draw attention. One of them is Value Added Tax and the other is Special Consumption Tax. While Value Added Tax draws attention as a tax levied on goods and services without limitation on goods and services, Special Consumption Tax draws attention as a one-time tax on only the goods specified in the lists. Special Consumption Tax is regulated by the law numbered 4760 in Turkey and is a tax levied on the goods specified in four different lists. Although the Special Consumption Tax can be levied for reasons such as promoting savings by reducing private consumption, reducing the use of demerit goods, reducing the consumption of goods that are harmful to the environment and human health, it is collected for financial and non-financial purposes, as in every type of tax. Special Consumption Tax (SCT) is levied on fuel and derivatives products in list 1, motor vehicles in list 2, products purchased with a weight of cigarettes and alcohol in list 3, and products in list no 4. In particular, this study will focus on the SCT taken from motor vehicles included in the list no. 2, subject to registration and registration. The SCT collected from motor vehicles subject to registration and registration is included in the list no. 2 and there is a tax tariff structure that is subject to increasing class. The fact that the color of one of the two vehicles of the same brand, model and package is white and the other is metallic, causes the two consumers to pay different SCT to the government, and the consumers cannot buy the vehicle in the color they desire, which creates a problem in terms of tax justice. Likewise, the presence of different functional features in one of the same brand and model vehicles causes a very serious tax payment. At the same time, it also paves the way for tax engineering to increase the reflexes of these consumers and producers towards tax loss and evasion, to erode the informality and SCT base. In order to prevent these situations, it is possible to reduce and prevent tax loss, evasion, increase tax compliance, to obtain the colors, models and packages that the consumer desires with a very small SCT difference, while the work aimed at collecting the SCT, which is taken in the class-increasing method, in the incremental method, while ensuring that the treasury can live it will be seen that the possible tax loss can be easily compensated by reducing the tax loss and reviving the motor vehicle market. In this study, an overview of the SCT taken from motor vehicles subject to registration and registration, comparison of taxes collected in case of tax with increasing class method and increasing slice method will be made and evaluations will be made for taxation in two different methods, both from the point of view of the consumer and the state.