Bu çalışma evrensel nitelikte bir hukuka uygunluk kriteri olan ölçülülük ilkesinin, vergi kabahatleri ve cezaları özelinde değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, öncelikle ilkeye dair literatür araştırması yapılmıştır. Sonrasında Danıştay nezdinde temyize, Anayasa Mahkemesi huzurunda norm denetimine tabi tutulan kabahat niteliğindeki vergi cezaları, ölçülülük ilkesinin unsurları bazında etraflıca irdelenmiştir. Nihayetinde vergi kabahatlerine verilen cezaların hukuka uygunluğunun belirlenmesi hususunda etkin rolü olduğu tespit edilen ölçülülük ilkesinin, Anayasa’nın ruhuna işlediği, Anayasa Mahkemesi’nin birçok maddeye dayanarak ilke denetimi gerçekleştirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca cezayı tesis eden idarenin bağlı yetkili oluşunun da ilke denetiminin temyiz aşamasında gerçekleştirilmesine engel teşkil ettiği anlaşılmıştır.
This study aims to evaluate the principle of proportionality as a universal legal conformity criterion, specifically within the context of misdemeanours on taxation and penalties in the Turkish legal system. First, a literature review was made on the principle. Following the literature review, the tax penalties which were subject to appeal by the State Council and to review of norm by the Constitutional Court, was examined in detail kin terms of all the aspects of the principle of proportionality. Ultimately, it was concluded that the principle of proportionality has an efficient role on determining tax penalties’ compliance with the law, it has touched deeply in the spirit of Constitution, and the Constitutional Court has been making its auditing decisions regarding the principle of proportionality based on the many other articles of the Constitution. In addition, it is understood that the fact that the tax administration has no discretion constitutes an impediment on State Council’s auditing decisions regarding the principle of proportionality during the process of appeal.