Non bis in idem kuralı/ilkesi, aynı suçtan dolayı iki kez yargılanmama ve cezalandırılmama hakkı anlamına gelmektedir. Adil yargılanma hakkı kapsamındaki cezai süreçler yönünden hukuki güvenlik ilkesinin bir gereği olan bu kural İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’ne ek 7. Protokolün 4. maddesinde de açıkça öngörülmüştür. Ancak, Türk vergi ceza hukukunda bazı fiillerin hem vergi kabahati hem de vergi suçu sayılmasından dolayı kişiler, hukuka aykırı bir eylemi sebebiyle hem adli hem idari yargılama süreci ile karşı karşıya kalmaktadır. Bu durum, non bis in idem ilkesine aykırılık oluşturmaktadır. Çalışma da, vergi ceza hukukunda non bis in idem ilkesi, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesinin(İHAM) ve Anayasa Mahkemesinin güncel kararları çerçevesinde ele alınacaktır.
The non bis in idem rule/principle means the right not to be tried and punished twice for the same crime. This rule, which is a requirement of the principle of legal security in terms of criminal processes within the scope of the right to a fair trial, is clearly stipulated in Article 4 of Protocol 7 to the European Convention on Human Rights. However, due to the fact that some acts are considered both tax misdemeanor and tax crime in Turkish tax criminal law, individuals are faced with both judicial and administrative proceedings due to an unlawful act. Whether this situation violates the principle of non bis in idem will be discussed within the framework of the current decisions of the European Court of Human Rights (ECHR) and the Constitutional Court.