4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu 17.06.2003 tarih ve 25141 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Mezkur Kanun; doğrudan yabancı yatırımları özendirmek, yabancı yatırımcının haklarının korunmasını sağlamak, eşitlikçi ve liberal bakış açısından yabancı yatırımların teşvik aracı olarak değil de genel kabul görmüş uluslararası yatırım ilkeleri çerçevesinde doğrudan yabancı yatırımların artırılmasını sağlamak, yatırım ve yatırımcı tanımlarında uluslararası standartlara uyulmasını sağlamak, yabancı yatırımcıların ve doğrudan yabancı yatırımların ülkemiz mevzuatına uyumunu öngören düzenlemelerin yapılmasını sağlamak, doğrudan yabancı yatırımların gerçekleştirilmesinde izin/onay sisteminin bilgilendirme sistemine dönüştürülmesini sağlamak, doğduran yabancı yatırımlara ilişkin politikaların belirlenmesinde ve uygulanmasının takibinde Hazine Müsteşarlığı’nın yetkili ve görevli kılınmasını sağlamak amaçlarının gerçekleştirilmesi için çıkarılmıştır. 4875 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesi ile birlikte Türkiye’de doğrudan yatırım yapmak isteyen müteşebbislerin herhangi bir merciden izin almasına gerek bulunmamaktadır. Keza, ilgili Kanuna göre izin ve onay müessesesi kaldırılmıştır. Yabancı yatırımlar konusunda bilgi verilmesi bu konuda yeterli sayılmıştır. Bu çerçevede, Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’nden daha önce alınan aşağıdaki izinlerin 4875 sayılı Kanun sonrasında alınmasına gerek bulunmamaktadır. i) Şirket ve şube kuruluş izni, ii) Yerli şirketlere yabancıların iştirak izni, iii) Yatırım izni, iv) Şirket faaliyet konusu değişikliklerine ilişkin izinler, v) Sermaye artış ve hisse devri izinleri, vi) Dolaylı iştirak izinleri, vii) Lisans, know-how, teknik yardım, franchise anlaşmalarının tescili. Bu kapsamda, daha önce standart bir şirket kuruluş süreci 19 aşamadan oluşmakta ve en az 2,5 ay sürmekteydi. 4875 sayılı Kanun ile yapılan de- ğişiklikle birlikte kuruluş işlemlerinde izin prosedürü kaldırılmış bu işlemlerle ilgili olarak bilgi verme yükümlülüğü getirilmiştir. Makalemizin aşağıdaki bölümlerinde 13 Aralık 1914 tarihli “Ecnebi Anonim ve Sermayesi Eshama Münkasım Şirketler İle Ecnebi Sigorta Şirketleri Hakkında Kanunu Muvakkat” kapsamında yabancı kurumlarca Türkiye’de şube açılmasının esasları irdelenecektir. Kanun geçici bir kanun olmasına rağmen 1914 yılından beri uygulanmaktadır ve halen mer’idir. Ancak, bu Kanunun uygulamada bulunması 4875 sayılı Kanun ile tezatlık arz etmektedir. Bu tezatlık da yanlış uygulamalara neden olduğundan yapılması gereken işlemler aşağıda irdelenecektir.