Kayıt dışı ekonomi, kamu gelirlerinde azalma, haksız rekabet ve sosyal güvenlik sisteminin zayıflaması gibi olumsuz sonuçlara yol açan önemli bir sorundur. Türkiye'de bu sorunla mücadele, ekonomik istikrarın, vergi adaletinin ve toplumsal refahın artırılması açısından kritik bir öneme sahiptir. Teknolojik gelişmeler, özellikle yapay zekâ, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede yeni fırsatlar sunmaktadır. Bu çerçevede, yapay zekâ, vergi idaresinin güçlendirilmesi, denetim süreçlerinin etkinleştirilmesi ve kayıt dışı faaliyetlerin tespiti gibi alanlarda dikkate değer çözümler sağlamaktadır. Bu çalışmada, kayıt dışı ekonominin boyutları ve nedenleri incelenmiş; yapay zekanın bu alandaki potansiyeli ve uygulama örnekleri değerlendirilmiştir. Çalışmada, Türkiye'nin bu teknolojilere yatırım yapması, uzman yetiştirilmesi, Ar-Ge faaliyetlerinin teşvik edilmesi ve uluslararası iş birliğinin artırılması önerilmektedir. Yapay zekanın benimsenmesi, Türkiye'nin kayıt dışı ekonomiyle mücadelesinde ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmasında kilit bir rol oynayacaktır.
The informal economy is a significant issue that results in adverse outcomes, including the eroding of the social security system, unfair competition, and a decrease in public revenues. In order to enhance economic stability, tax justice, and social welfare, it is essential to address this issue in Turkiye. New opportunities in the battle against the informal economy are presented by technological advancements, particularly artificial intelligence. Artificial intelligence offers exceptional solutions in various domains, including the detection of informal activities, the activation of audit processes, and the reinforcement of tax administration. The informal economy's dimensions and causes were investigated in this study, as well as the potential of artificial intelligence in this field and implementation examples. It is advised that Turkiye invest in these technologies, train experts, promote R&D activities, and enhance international collaboration. The implementation of artificial intelligence will be instrumental in Turkiye's efforts to combat the informal economy and achieve sustainable development objectives.