ZAYİ BELGESİNİN REDDİNİ VE İPTALİNİ GEREKTİREN SEBEPLER
Aralık 2014 Sayı 315
ÖZET
Türk Ticaret Kanunu’na göre tacir, Vergi Usul Kanunu’na göre mükellef sayılan gerçek ve tüzel kişilerin tutmakla ve saklamakla yükümlü oldukları defter ve belgeler zaman zaman yangın, su baskını, hırsızlık gibi öngörülemeyen birtakım sebeplerle zayi olabilmektedir. Bu durum ise, tacirleri ve mükellefleri, defter ve belgelerini ibraz edememe, bu nedenle de bazı yasal müeyyidelerle yüzleşme mecburiyeti ile karşı karşıya getirebilmektedir. Bu hususu göz önünde bulunduran Yasa Koyucu, hem 6762 sayılı eski Ticaret Kanunu’nda hem de 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu’nda, kaybolan defter ve belgeler için zayi belgesi talebinde bulunma imkanına yer vermiştir. Ancak, gerekli şartlara uyulmadan yapılan zayi belgesi talepleri yerel mahkemelerce reddedilebilmekte, alınmış zayi belgelerinin bazıları ise sonradan iptal edilebilmektedir. İşte bu çalışmada, zayi belgesi talebinin reddini ve alınmışsa iptalini gerektiren sebepler ele alınmaktadır.
Anahtar Kelimeler: tacir, mükellef, ticari defterler, ticarî belgeler, zayi belgesi, adlî para cezası, idarî para cezası.
Jel Sınıflandırması: K20, K40
REASONS REQUIRING THE REJECTION AND CANCELLATION OF THE LOSS CERTIFICATE
ABSTRACT
According to the Turkish Code of Commerce, books and documents which are regarded as obligatory to be kept by traders as well as real and legal persons regarded as taxpayers in accordance with the Tax Procedure Law, may get lost from time to time for a number of unforeseen reasons such as fire, flood and theft. Due to this situation, traders and taxpayers may not be able to submit books and documents, and thus they may encounter the obligation to be faced with legal sanctions. Considering this issue, the Lawmaker has included the opportunity to request loss certificates for lost books and documents both in the former Turkish Code of Commerce no. 6762 and in the new Turkish Code of Commerce no. 6102. However, requests for loss certificates made without complying with the necessary conditions may be rejected by local courts, and some loss certificates received may be cancelled later. In this article, reasons which require the rejection of loss certificate and its cancellation if received are addressed.